Beleidsplan Sociale Basis 2026-2029
Dit beleidsplan vormt een concrete stap richting een samenhangende en integrale aanpak voor de versterking van de sociale basis in Culemborg. Het sluit aan bij bestaande initiatieven en biedt de gemeente de kans om samen met partners en inwoners te werken aan een duurzame, toekomstbestendige sociale infrastructuur
Visie Sociaal Domein
De stadsvisie vormt samen met de Visie Sociaal Domein Culemborg het fundament onder hoe wij kijken naar de sociale basis in onze stad. De sociale basis bestaat uit drie sferen die allemaal naar voren komen in het beleidsplan. In lijn met de visie focussen we op het versterken van de gemeenschappelijke sociale basis. Deze sfeer, waarin mensen elkaar ontmoeten via verenigingen, buurtinitiatieven en informele netwerken, biedt het meeste potentieel voor preventie, ontmoeting en samenredzaamheid. De focus ligt op deze sfeer zonder de persoonlijke en institutionele sfeer uit het oog te verliezen.
Doelen
In de Visie Sociaal Domein is het maatschappelijk effect beschreven wat we vanuit de sociale basis willen bereiken: ‘Inwoners voelen zich in het gewone leven gezien, gehoord en gesteund door hun sociale netwerk, leraren, sportcoaches, buren en betrokken professionals (o.a welzijnswerkers, jeugdgezondheidszorg).’
Aan de hand van bovenstaand gewenst maatschappelijk effect, gebaseerd op onze hoofdoelen uit de Koers Sociaal Domein en de huidige opgaven en actuele ontwikkelingen, stellen we voor de komende vier jaar de volgende concrete doelen:
- Meer inwoners ontmoeten elkaar en voelen zich verbonden
- Minder inwoners voelen zich eenzaam
- Meer inwoners hebben een ondersteunend netwerk
- Meer inwoners zetten zich in voor elkaar en voor de directe leefomgeving
- Meer inwoners en professionals handelen vanuit het besef dat tegenslag en afwijken van het gemiddelde erbij hoort en niet op voorhand hulp vergt.
Wat gaan we daarvoor doen?
Persoonlijke sociale basis
Ook bewoners moeten zich ervan bewust zijn dat tegenslag bij het leven hoort (normaliseren). Via een artikelenreeks in de krant worden de inwoners geïnformeerd over de sociale basis, normaliseren en samenredzaamheid.
Gemeenschappelijke sociale basis
Netwerk(en) van inwoners
We zien het belang van persoonlijke steunfiguren. Bij het ontbreken daarvan ondersteunen we bij het herstellen van dit contact. Ook zetten we in op het faciliteren van een netwerk van inwoners met en zonder ervaringskennis die elkaar ondersteunen. En het faciliteren van netwerken van ouderen of inwoners met een psychische kwetsbaarheid.
Verenigingsleven
We erkennen het belang en intrinsieke waarde van het bestaan van verenigingen. We vragen hen waar mogelijk zich te committeren aan onze doelen en wat ze daarbij nodig hebben. We informeren verenigingen over de mogelijkheden binnen het Sociaal Domein (preventief aanbod, Sociaal Team) en voeren het gesprek over wat we verstaan onder de sociale basis, normaliseren.
Gemeenschapsvorming
We vragen bestaande gemeenschappen wat zij nodig hebben om te versterken, waardoor inwoners binnen gemeenschappen elkaar meer kunnen steunen. We werken aan gemeenschapsvorming waar deze niet vanzelf ontstaan.
Netwerken versterken
We faciliteren netwerken van inwoners met en zonder ervaringskennis. Ondersteunen bestaande gemeenschappen met procesbegeleiding en aandacht voor de specifieke context (inclusie, verjonging, diversiteit).
Buurtverbinders
We zetten sleutelfiguren in als aanjagers van ontmoeting in de wijken.
Buurtinitiatieven
We faciliteren en subsidiëren buurtinitiatieven die verbinding en ontmoeting stimuleren, sociale samenhang in de buurt bevorderen, zelfredzaamheid van inwoners stimuleren, isolement voorkomen of deelname aan het maatschappelijk leven bevorderen.
Levendige wijkcentra
We werken aan levendige wijkcentra in Oost en West.
Gezond- en Actief Culemborg
We werken aan doelen vanuit Gezond en Actief Culemborg.
Traditievorming
In zowel ons cultureel als sociaal aanbod houden we rekening met traditievorming en de belangen hiervan.
Institutionele sociale basis
Gedeelde visie van normaliseren, netwerkversterking en een systemische blik
Alle partners in de sociale basis - verenigingen, onderwijs, JGZ, welzijn, huisartsen - zijn doordrongen van het belang van normaliseren, netwerkversterking en een systemische contextgerichte benadering. Hierbij wordt onder andere gebruik gemaakt van de expertise van het sociaal werk.
Opleiding professionals
Het Sociaal Team opleiden en trainen met in gedachte het normaliseren en versterken van de sociale basis.
De institutionele sociale basis versterkt waar nodig
De institutionele sociale basis wordt onder andere ingezet voor gemeenschapsondersteuning, aanwezig zijn in wijken, verbinden met verenigingsleven. Ook de inzet van ervaringsdeskundigen is belangrijk.
Versterken van mantelzorgondersteuning en respijtzorg
We hebben aandacht voor en ondersteunen mantelzorgers, onder andere door het leveren van respijtzorg.
Vrijwilligerswaardering
We erkennen en waarderen het werk van vrijwilligers. We ondersteunen bij de erkenning van vrijwilligers en de werving van nieuwe aanwas.
Welzijn op recept en leefstijlspreekuur
Verwijzing naar welzijnsactiviteiten in de buurt vergroot de verbinding met de gemeenschap en versterkt informele netwerken.
Wijkgericht werken
Fysieke aanwezigheid van professionals in de wijk. We faciliteren ontmoetingen op buurtniveau.